Beber, drinken 

Vinho, wijn

Als u van wijn houdt, bent u echt in een goed land terecht gekomen. Portugese wijnen zijn niet zo veel te vinden in winkels buiten Portugal maar ik heb mij laten vertellen dat dit deels komt doordat Portugal vrij laat bij de EU aansloot en toen veel handelscontracten al waren vergeven. Ook zeggen veel Portugezen dat ze het liever zelf opdrinken, maar gezien de grote hoeveelheid aan wijngaarden en adega's lijkt me dat een beetje overdreven. Voor een goede wijn hoeft u in Portugal echt niet diep in de buidel te tasten, in de supermarkt vindt u voor een euro of 2 echt leuke wijnen, in een restaurant heeft u rond de 8 tot 10 euro ook al snel een goede te pakken.  Wijn hoort in Portugal bij het dagelijks leven, het is echt geen uitzondering in lunchruimtes van kantoren wijn te vinden en bij een standaard lunch wordt eigenlijk altijd een karafje wijn geserveerd. Niet eraan denken dat iedereen daarna nog moet rijden én moet werken, dus belangrijke afspraken raad ik u aan vóór de lunch te plannen, dan weet u zeker dat er geen alcohol in het spel is....

 

 

Vinho de Porto

Portwijn is vaak het eerste waar men aan denkt bij Portugese wijn. Het bijzondere aan portwijn is dat de naam niet ontleend is aan de locatie of naam van de wijngaard maar aan de haven waar de port binnen komt, namelijk via de rivier de Douro in Porto. Hoewel dit ook weer een vertekend beeld geeft,  want eigenlijk wordt de wijn verscheept naar de ándere kant van de rivier en wel in Vila Gaia de Nova. Vanaf de "ribeira"  in Porto heeft u een prachtig uitzicht over de caves en adega's van alle grote Porthuizen, zie fotos hierboven.  Port is zoeter dan "gewone" wijn, dit omdat tijdens het gistingsproces alcohol wordt toegevoegd waardoor het gistingsproces gestopt wordt. Hierdoor worden niet alle druivensuikers omgezet in alcohol en dat maakt de wijn dus vrij zoet.

Port wijn is in allerlei prijsklassen te verkrijgen, variërend van een paar euro de liter tot echt duizenden euro's de fles. Er zijn veel verschillende soorten portwijn en ik vind het lastig iets aan te bevelen, de meest bekende variaties noem ik hier kort.

ruby port :  jong vol met fruitige smaak

Tawny port : iets lichter van kleur en zachter van smaak dan ruby, heeft iets langer op houtvat gelegen

Branco (witte) port deze wordt uitsluitend gemaakt van witte druiven ligt gemiddeld 3 jaar op vat. de smaak kan heel erg variëren, het ene "huis"heeft een mierzoete, de andere droog tot soms extra droog. Vaak echt een kwestie van proeven wat u lekker vindt.

Alle drie kennen ook een reserva: die is ouder en sterker van smaak dan de port

Dan is er nog Late Bottled Vintage, Crusted, Vintage ( hoe langer gerijpt, hoe zachter van smaak maar dus ook hoe duurder) Colheita én sinds kort de Rosé port ( 2009). Deze laatste wordt niet op hout gelagerd en is daardoor frisser en fruitiger dan de andere portwijnen. Voor meer info raad ik aan gewoon eens een cave, adega of quinta te bezoeken waar de port wordt gemaakt.  

 

Vinho da Madeira

 

Verschilt niet zoveel van port wijn qua verwerkingsproces van de druiven, maar wordt natuurlijk alleen op Madeira gemaakt.  Daarbij wordt in tegenstelling tot de port wijn Madeira wijn lange tijd verhit, bijna gekookt waarbij steeds zuurstof wordt toegevoegd. Iets wat bij andere wijnen echt "not done" is.  Qua smaak geeft Maderia wijn iets weer van geroosterde noten, caramel en toffee.  De wijn wordt grofweg opgedeeld in Sercial (droog), Verdelho (half droog), Boal (licht zoet) en Malvasia (zoet).

Vinho tinto, rode wijn

Ik kan werkelijk niets over de rode wijnen zeggen behalve dat ik nog nooit een slechte heb geproefd, ook al ben ik geen echte rode wijn drinker. Zelfs wijn uit pakken van 5 liter uit de supermarkt is vaak van verbazingwekkend goede kwaliteit. Natuurlijk zijn de wijnen van bekende huizen rondom de Dão en Douro rivieren bekend, maar ook wijnen uit ander streken zijn van prima kwaliteit. U kunt zich dus echt geen buil vallen aan een rode wijn en hoeft echt niet verbaasd te zijn als in een restaurant een karaf wordt geschonken uit een 10 liter pak.

Vinho branco, witte wijn

Eigenlijk geldt hiervoor hetzelfde als de rode wijnen maar wat mij wel opvalt is dat de witte wijnen altijd vrij licht zijn, niet zozeer in alcoholpercentage, maar het drinkt makkelijk weg en heb nog nooit een "chateau migraine" gehad. Veel gelegenheden, zeker waar veel toeristen komen hebben witte wijn op de "tap", dit bevat koolzuur en lijkt op een lambrusco maar dan iets droger. Ik vind dit absoluut niet lekker, dus ik vraag altijd om een "vinho branco maduro, não do pressão". Een volle witte wijn dus en niet van de tap. In echt toeristische gebieden én in het noorden zeg ik er nog bij: "sem gas", zonder koolzuur dus. Voor mij geen bubbles in de wijn tenzij het een espumante betreft, een soort sect/champagne. 

Espadeiro novo of espadal, rosé

Rosé is in opkomst in Portugal, maar werd voorheen nooit zoveel geproduceerd. De meest bekende is al jaren de Mateus rosé, maar heel eerlijk vind ik dat bocht. Wel is het Mateus paleis in Viseu (wat ook op etiket van de wijn staat) zeer de moeite waard om te bezoeken maar verder zou ik die als wijn afraden. De beste rosé wijnen komen uit het noorden, Trás os Montes, Minho. Veel boeren maken daar hun eigen rosé  die dus espadeiro novo of espadal wordt genoemd. Sommige rosé wijnen zijn wat zoetig, als u daar niet van houdt, raad ik op de fles Carm, Esporão of Quinta da Sequeira aan. 

 

Espadeiro novo, een pracht ervaring

Ooit zat ik met mijn man op een terrasje in Lindoso,  de Minho grens van natuurgebied de Gerês. We waren aan het eten en dronken daar een karafje witte wijn bij. Ineens kwam er een mannetje aan wat zomaar mijn glas pakte, dat leeggooide en me mee vroeg ergens heen te lopen. Ik heb hem gevolgd, nieuwsgierig als ik was en hij nam me mee naar een kelder onder zijn huis. Niks engs hoor, er stonden alleen heel veel wijnvaten. 

Het mannetje schonk mij uit een van de vaten zijn eigen wijn, de espadeiro novo,  en keek verwachtingsvol wat ik ervan vond. Nou ik heb werkelijk nog nooit zo een lekkere "rosé" geproefd. Later bleek dat de eigenaar van het terrasje waar we zaten zijn schoonzoon was en het mannetje deed al jaren zijn best zijn schoonzoon deze wijn te laten verkopen, nou dat was nu gelukt. Mocht u ooit in Lindoso zijn en van rosé houden, bezoek dan dus café Mo ( enige café wat er is , direct naast de bushalte)) en vraag om een "espadeiro novo". 

 

Vinho verde, jonge wijn

Vooral in het noorden wordt veel vinho verde geschonken, zowel rood als wit. In Nederland is deze wijnsoort vooral bekend als witte soort, onder namen als Gatão , Casal Garcia of Quinta de Aveleda.  Het is een  jonge wijn, licht bruisend en zurig die door veel mensen thuis gemaakt wordt ( caseiro). Op zich vind ik het lekker verfrissend maar heb toch liever een volwassen witte wijn daar net als de wijn van de tap vinho verde bij mij alleen bij het zien al mijn maagzuur doet stijgen. 

 

 

Malga, tigela of een glas?

Vinho Verde  ( en ook vaak rosé) wordt eigenlijk liever niet in een glas geschonken, maar in een malga of tigela, een soort porseleinen soepkom. Althans in het noorden, in het zuiden houdt men vaak vast aan het glas, vooral om toeristen niet uit te hoeven leggen hoe of wat. Deze kommetjes doen de wijn beter tot zijn recht doen komen dan een glas vanwege de breedte van het kommetje en het porselein.  Op markten en in winkels, in zeker het noorden kunt u zich niet voorstellen hoeveel maten en soorten van deze "wijnkommetjes" te koop zijn.  In sommige past een liter wijn..... 

Refrigerantes, frisdrank.

U kunt in heel Portugal dezelfde soort drankjes krijgen als in Nederland: drankjes als cola, sinas, 7-up en icetea zijn net zo gangbaar als in Nederland. Ik vind het echter altijd grappig dat wanneer ik een cola bestel, ik in Portugal vaak krijg te horen: "we hebben alleen Pepsi"... Zal dat bedrijf niet blij mee zijn, maar cola wordt in Portugal blijkbaar geassocieerd met Coca cola, niet met Pepsi of welk ander merk dan ook. Icetea is in Portugal  bijna altijd zonder koolzuur, ook die van Nestlé en Lipton, dit dat u het maar weet.

In bepaalde streken en jaargetijden worden veel sumo's aangeboden, verwar dit niet met sumoL. Het eerste is vers sap, het 2e de handelsnaam van een bedrijf dat  veel koolzuurhoudende frisdranken fabriceert, zoiets als SISI. Sumo de laranja bijvoorbeeld is vers sinaasappelsap, sumoL de laranja een soort sinas. Sumo de maracujá is vers passievruchtensap, sumoL de maracujá een soort sinas maar dan dus van passievruchten (overigens erg aan te bevelen). En die sumos en sumols  zijn er ook van bijvoorbeeld citroen (limão), perzik (pêssego) , granaatappel (romã) en weet ik wat voor fruit al niet meer.  

 

Cerveja, bier

De 2 meest verkochte en verkrijgbare biermerken zijn Sagres en Superbock en er  is altijd een strijd gaande in Portugal tussen deze biermerken. Net als de ene Nederlander zweert bij Grolsch en de ander bij Heineken (hoewel dat laatste geloof ik erg meevalt), zweert de ene Portugees bij Sagres en de ander bij Superbock.  Sagres ( onderdeel van jawel Heineken)  wordt vooral geassocieerd met Lissabon en het zuiden , Super Bock met Porto en t noorden. 't Lijkt wel voetbal....   Er zijn nog wel meer biermerken, ook net als in Nederland hele kleine brouwerijen, te veel om op te noemen. Hoe dan ook, ik ben geen bierdrinker, maar heb begrepen van allerlei mensen dat het bier in Portugal meer dan goed te drinken is. Verder is ook in Portugal natuurlijk Heineken te verkrijgen, maar ja of u daar op zit te wachten? 

Dan gaat het er nog om: hoe wilt u uw biertje.

Er zijn net als in Nederland meerdere mogelijkheden, waarbij ik de meest gangbare even noem:

  • uma garrafa: een flesje ( mini of normal)
  • um imperial:  kleintje bier, altijd van de tap
  • uma caneca: halve liter, wordt echter steeds minder geserveerd, zeker in het zuiden in de zomer periode, dit vanwege de warmte en daardoor dronken jonge toeristen
  • do pressão: altijd tap, dan kunt u nog steeds kiezen tussen een imperial (kleintje dus) of caneca ( halve liter), of grande ( groot (vaak 250 ml).